Thầy tăng sâm
Thầy Tăng Sâm bừa cỏ ruộng dưa, lỡ tay làm đứt mất ít rễ. Cha là Tăng Tích, giận cầm gậy đánh vào lưng. Tăng Sâm đau quá ngã gục xuống điếng đi một lúc mới hồi lại.
Khi về nhà, liền đến thưa với cha rằng:
“Lúc nãy con có tội để đến nỗi cha phải đánh, làm đau tay cha, thực là con lỗi đạo.” Nói xong, lùi xuống, vừa gẩy đàn vừa hát có ý để cha nghe tiếng, biết cho rằng mình không còn đau đốn gì nữa.
Đức Khổng Tử nghe thấy chuyện, bảo học trò câm cửa không cho Tăng Sâm vào.
Tăng Sâm tự nghĩ mình vô tội, mượn bạn lại hỏi vì cố gì mà ngài giận.
Đức Khổng Tử nói: “Ngày trước ông Thuấn phụng sự cha là Cổ Tẩu, lúc cha sai khiến gì, thì ở luôn bên cạnh; lúc cha giận dữ muốn giết, thì lánh xa; cha đánh bằng roi vọt, thì cam chịu; đánh bằng gậy gộc, thì chạy trốn. Thế cho nên ông cổ Tẩu không mang tiếng bất từ. Nay Sâm thò cha liều mình, để chiều cơn giận đến nỗi ngất đi. Giá lỡ cha đánh quá tay, mà chết mất, thì có phải là làm cho cha mắc tội không? Tội bất hiếu còn gì to hơn nữa!”.
Tăng Sâm nghe lại chuyện, biết là lầm lỗi, đến tạ tội Đức Khổng Tử.
Giải nghĩa:
- Thuyết Uyển: Bộ sách 21 quyển của Lưu Hướng đời Hán soạn, ghi chép những việc đạo đức dạy người ta
Ông quan thanh bạch
Dương Chấn được bổ đi làm thái thú qưận Đông Lai. Lúc đi phó nhậm qua đất Xương Ấp, quan huyện ở đấy là Vương Mật, trước được nhờ ông đề bạt cho vào yết kiến. Rồi đợi đêm khuya lại đem vàng đến lễ.
Dương Chấn bảo: “Trước tôi biết ông là người khá, mối cử ông lên, thế mà ông vẫn chưa biết bụng tôi, còn đem vàng đến cho tôi ư?”
Vương Mật cô” nài, thưa rằng: “Xin ngài cứ nhận cho. Bấy giờ đêm khuya không ai biết!”
Dương Chấn nói: “Trời biết, đất biết, ông biết, tôi biết, sao lại bảo là không ai biết?”
Vương Mật nghe nói, xấu hổ lui ra.
Dương Chấn thật là một ông quan thanh liêm, chỉ chăm việc dân việc nước, không tham nhũng, không làm giàu cho mình. Ông thường nói: “Làm quan mà để được cái tiếng thanh bạch cho con cháu, chẳng quí hơn là tiền của, ruộng nương lại cho chúng ư?”
Hậu Hán Thư
Lời bàn: Làm quan như ông Dương Chấn đối với người minh đã đề bạt, không cần ơn, đối với dân mình cai trị không ăn lễ lúc đêm khuya, tấm lòng cũng rõ rệt như lúc thanh thiên, bạch nhật, chẳng cũng là một ông quan thanh liêm đáng làm gương cho bọn quan thâm, lại nhũng muôn đời ư! Làm quan mà vơ vét cho nhiều chính mình chắc đâu đã giữ được, huống chi còn mong để lại cho con cháu. Như thê, để lại cho chúng cái tiếng thanh bạch thơm tho muôn thưở chả hơn là cái của phi nghĩa chỉ tổ làm cho chúng kiêu xa dâm dật rồi đi đến bại vong ư!
Thầy Tăng Sâm bừa cỏ ruộng dưa, lỡ tay làm đứt mất ít rễ. Cha là Tăng Tích, giận cầm gậy đánh vào lưng. Tăng Sâm đau quá ngã gục xuống điếng đi một lúc mới hồi lại.
Khi về nhà, liền đến thưa với cha rằng:
“Lúc nãy con có tội để đến nỗi cha phải đánh, làm đau tay cha, thực là con lỗi đạo.” Nói xong, lùi xuống, vừa gẩy đàn vừa hát có ý để cha nghe tiếng, biết cho rằng mình không còn đau đốn gì nữa.
Đức Khổng Tử nghe thấy chuyện, bảo học trò câm cửa không cho Tăng Sâm vào.
Tăng Sâm tự nghĩ mình vô tội, mượn bạn lại hỏi vì cố gì mà ngài giận.
Đức Khổng Tử nói: “Ngày trước ông Thuấn phụng sự cha là Cổ Tẩu, lúc cha sai khiến gì, thì ở luôn bên cạnh; lúc cha giận dữ muốn giết, thì lánh xa; cha đánh bằng roi vọt, thì cam chịu; đánh bằng gậy gộc, thì chạy trốn. Thế cho nên ông cổ Tẩu không mang tiếng bất từ. Nay Sâm thò cha liều mình, để chiều cơn giận đến nỗi ngất đi. Giá lỡ cha đánh quá tay, mà chết mất, thì có phải là làm cho cha mắc tội không? Tội bất hiếu còn gì to hơn nữa!”.
Tăng Sâm nghe lại chuyện, biết là lầm lỗi, đến tạ tội Đức Khổng Tử.
Giải nghĩa:
- Thuyết Uyển: Bộ sách 21 quyển của Lưu Hướng đời Hán soạn, ghi chép những việc đạo đức dạy người ta
Ông quan thanh bạch
Dương Chấn được bổ đi làm thái thú qưận Đông Lai. Lúc đi phó nhậm qua đất Xương Ấp, quan huyện ở đấy là Vương Mật, trước được nhờ ông đề bạt cho vào yết kiến. Rồi đợi đêm khuya lại đem vàng đến lễ.
Dương Chấn bảo: “Trước tôi biết ông là người khá, mối cử ông lên, thế mà ông vẫn chưa biết bụng tôi, còn đem vàng đến cho tôi ư?”
Vương Mật cô” nài, thưa rằng: “Xin ngài cứ nhận cho. Bấy giờ đêm khuya không ai biết!”
Dương Chấn nói: “Trời biết, đất biết, ông biết, tôi biết, sao lại bảo là không ai biết?”
Vương Mật nghe nói, xấu hổ lui ra.
Dương Chấn thật là một ông quan thanh liêm, chỉ chăm việc dân việc nước, không tham nhũng, không làm giàu cho mình. Ông thường nói: “Làm quan mà để được cái tiếng thanh bạch cho con cháu, chẳng quí hơn là tiền của, ruộng nương lại cho chúng ư?”
Hậu Hán Thư
Lời bàn: Làm quan như ông Dương Chấn đối với người minh đã đề bạt, không cần ơn, đối với dân mình cai trị không ăn lễ lúc đêm khuya, tấm lòng cũng rõ rệt như lúc thanh thiên, bạch nhật, chẳng cũng là một ông quan thanh liêm đáng làm gương cho bọn quan thâm, lại nhũng muôn đời ư! Làm quan mà vơ vét cho nhiều chính mình chắc đâu đã giữ được, huống chi còn mong để lại cho con cháu. Như thê, để lại cho chúng cái tiếng thanh bạch thơm tho muôn thưở chả hơn là cái của phi nghĩa chỉ tổ làm cho chúng kiêu xa dâm dật rồi đi đến bại vong ư!
Từ khóa tìm kiếm nhiều: truyện khổng tử
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét