Người nước Việt giết ba đời vua. Con vua đời thứ ba tên là Sưu lo sợ, phải trốn vào ở trong hang.
Nước Việt thành ra không có vua. Người Việt đi tìm con vua mãi, không thấy. Đến lúc tìm thấy ở trong hang thì con vua không chịu ra. Người Việt một mặt lấy lá ngải hun vào hang, một mặt đem xe đón. Con vua bất đắc dĩ phải ra. Lúc lên xe, ngửa mặt lên trời kêu to rằng:
“Ôi làm vua! ôi làm vua! Ta không muôn làm vua, cũng không được hay sao!”
Con vua lo như thế không phải là ghét làm vua, ghét là ghét cái họa làm vua. Không muôn làm vua, tức là không chịu lấy cả một nước mà phiền luỵ đến thân mình. Thân mình không muốn phiền luỵ, thì khi làm vua, tất không nổ làm phiến luỵ khổ hại ai. Mà chỉ bởi cái lẽ ấy, người Việt mới cố tôn lên làm vua cho được.
Trang Tử
Lời bàn: Làm vua thường tình ai chả muôn. Thế mà có người đến làm vua cũng không muốn! Không phải là ghét gì làm vua, nhưng ghét rằng làm vua, thường có khi không giữ được toàn tính mệnh. Bài này cốt ý cảnh tỉnh những kẻ ham danh, ham lợi để hại đến thân. Cứ theo ý tác giả, thì chỉ người nào không có chút gì phiền luỵ đến tấm thân, mới là không “thương sinh” nghĩa là hại đến đòi mình, mà giữ được “toàn sinh” nghĩa là giữ được đời mình cho trọn vẹn. Còn như đấy không muốn làm vua mà cứ bị tôn lên làm vua, là vì rằng ông thông minh nhân hậu, lại có đức độ cùng biết người và thương dân thì dân chúng nào chả muôn tôn lên làm quân trưởng.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: đọc truyện ngụ ngôn việt nam
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét